Spoorweg op Zolder
Soz Uitdaging Verslagen Foto's Home
|
"Herintreder"... In 2015 werd de oude modelspoor hobby -na 25 jaar in dozen gezeten te hebben- weer opgepakt. Op zolder is een ruimte van 3,60 X 1,00 verlopend naar 1,80 beschikbaar. Al het aanwezige rollend materieel en railmateriaal is uit de periode 1965 - 1985 en wordt nu weer af en toe met nieuwe spullen uitgebreid. Door de beperkte ruimte is er plaats voor een kopstation, met daaronder twee schaduw stations. In 2020 is een extra vijfsporig opstelterrein "De Bokkeduinen" in een belendende kamer gebouwd en via een gat in de muur met de baan verbonden. Hierdoor is er afwisselend treinverkeer mogelijk. Een kopstation geeft altijd extra rangeer werk met locwisselen. Wens is ook om "digitaal" te gaan en de baan besturen met een computer, zonder alles zelf te bouwen en het wiel opnieuw uit te vinden. Van de bekende merken en hun systemen werd documentatie gelezen en diverse computer programma's bekeken, voordat een definitieve keuze is gemaakt.
Keuzes maken... Na een bezoek aan RailZ in Rotterdam (met een rondleiding "achter de schermen") is er uiteindelijk gekozen voor... - Hardware: Het hybride systeem "Dinamo" van VPEB - Protocol: DCC - Besturing: iTrain - Decoders: ESU Lokpilot V4 /V5 Hardware: Dinamo Het VPEB Dinamo systeem heeft een aantal voordelen t.o.v. de z.g. "2 draads systemen" met een (dure) "Centrale" en benodigde "boosters": - Communicatie: Dynamo hardware Modules en de computer communiceren via een RS485 bus die max. 1200 meter lang mag zijn en beperkt signaal overdracht storingen. - Hybride: Analoge en Digitale loc's zijn door elkaar te gebruiken op één baan. Daarom is het niet noodzakelijk om direct alle loc's van een decoder te moeten voorzien. Er kan "gemixed" met Analoge en Digitale treinen worden gereden op één voorwaarde: Geen Analoge en Digitale trein tegelijk in één blok. (B.v. bij rangeren of parkeren). - Bij kortsluiting (door b.v. ontsporing) heeft dat alleen effect op het blok waar dat zich voordoet, de rest van de baan blijft normaal functioneren. Ook wordt doorbranden van bedrading in de loc voorkomen omdat de stroom in een Dynamo blok tot 1 Ampère begrensd is. - Klein beginnen (Dinamo Plug&PLay). Schaalbaar en modulair uitbreidbaar, als er behoefte is aan meer blokken of output poorten zijn deze als losse module te koop en aan de bestaande baan en de RS485 bus toe te voegen - Geen "Centrale" nodig, er wordt een op een USB poort aangesloten RM-C/U unit gebruikt om direct vanuit de computer met de Dinamo modules te communiceren via de RS485 bus - TM44 Blokkaart bevat 4 blokken en per blok 4 melders, genoeb om één blok en aanpalende wissel(straat) te voeden. - OC32 In/Output Controler beeft 32 uitgangen, deze zijn -per uitgang of groep van uitgangen- vrij programmeerbaar. - Een systeem voor "techneuten", veel zelf doen zoals de componenten programmeren (voor mij een voordeel). - Voldoende testmogelijkheden (hulp programma's om de hardware te testen). Zijn er ook nadelen? Ja, natuurlijk: Er is voor de blokken meer bedrading nodig (één draad per melder in de "B" rail, en één draad voor de gemeenschappelijke voeding in de "A" rail). Dinamo is een erg een "technish" systeem, als iets niet werkt zoals verwacht is foutzoeken wat lastiger als er geen elektrotechnische kennis voorhanden is. Bezoek hier de website van VPEB::Dinamo Bedrading: Met goed aangelegde bedrading van de juiste dikte worden heel veel storingen voorkomen. Door de bedrading ook nog eens op een slimme manier onder de baan te verwerken vereenvoudigd bij een eventuele storing het zoeken en oplossen. - Advies, lees dit document over bedrading van DTS Protocol: DCC - De meest gebruikte standaard is DCC. - Er zijn voor DCC OpenSource oplossingen beschikbaar, zodat zelfbouw van digitale componenten die met het DCC protocol werken mogelijk is. lees hier over Open DCC van DTS Programma: iTrain - Aan iTrain wordt volop ontwikkeld. - Ondersteuning van het Nederlandse seinstelsel. - Er is een actief gebruikers forum. - Grafisch erg mooi. - Ondersteuning voor Dinamo hardware. - Platform onafhankelijk (door gebruik van Java), de baan draait nu volledig op een "Raspberry Pi 2B+". - Voor Tablet en Mobiel is een App beschikbaar om mee te kijken en het besturen van de baan. Bezoek hier de website van iTrain DCC decoders: ESU LocPilot V4 (en vanaf 2020 V5). - Uitstekende decoder m.b.t. de Instelbare motor parameters, goede Cruise Control, uitgebreide Functie programmering. Zeer robuust (kortsluitvaste uitgangen) en betrouwbare werking. - Breed inzetbaar op verschillende typen modeltrein motoren. - Uitgebreide documentatie beschikbaar. - Programmeren via Sprog III en OpenSOurce JMRI software, ondersteuning van heel veel decoders en fabrikanten. - Wordt actief aan ontwikkeld. Bezoek hier de website van ESU
Een veelzijdige hobby... Het bouwen aan de infrastructuur en techniek van de baan wordt afgewisseld met het programmeren van iTrain, deelnemen aan het (testers) forum, maken van het landschap en bebouwing. Door nieuwe "miniatuur materialen" zoals SMD Led's, is het ook mogelijk om de modelauto's van werkende verlichting te voorzien. Servo motoren, aangestuurd door een zelf geprogrammeerde Arduino, maken het mogelijk om beweging in de scenery te brengen. Hierbij wordt gretig gebruik gemaakt van Internet fora en Youtube how-to's, ook een nieuwe dimensie aan deze hobby... Na het volgen van een Workshop 'Digitaliseren' bij PiCommIt, heb ik voor mijzelf en een bevriende modelspoorder, meer dan 60 loc's en wagons van een (functie) decoder voorzien. Belanrijk is te beginnen met mechanisch onderhoud, een analoog slecht lopende loc gaat niet beter rijden door er een decoder in te zetten. Vaak zit de aandrijving vol met (verouderd) vet, wat een soepel rijgedrag belemmert. Naast het technisch verbeteren (Stroomafname en e.v.t. nieuwe motor en "stroombuffer") en het daarna inbouwen van de decoder, wordt een verbouwing ook aangegrepen om een loc "op te pimpen". O.A. door SMD LED verlichting in te bouwen, het plaatsen van extra details (zoals ge-etste nummerplaten, lampringen met glaasjes). Om het af te maken een interieur in de cabine met (schakelbare) verlichting en een machinist... Alle treinstellen en rijtuigen zijn van een geschilderd interieur, reizigers en knippervrije analoge of digitaal schakelbare binnenverlichting voorzien. RailHobby Na een oproep in Rail Hobby zijn er in dat blad enkele artikelen geplaatst van mijn hand. - 435 Stationskap type Hilversum - 439 Seinhuis van Tilly models omgebouwd voor AR beveiliging ("De Bokkeduinen") - 444 Faller ophaalbrug beweegbaar gemaakt - 470 Uitrol NG-seinen vertraagd - 472 (Dudok) tankstation met beweegbare brug - 473 Vegetatie voor de Nederlandse baan (deel I) - 479 Vegetatie voor de Nederlandse baan (deel II) - 484 Kasten langs de baan. (Seinen special). - 489 Treinenmagazijn. Bezoek hier de website van RailHobby
Uitdagingen bij ombouwen en digitaliseren... Mijn hart ligt bij opknappen, restaureren, mechanisch /electrisch /optisch verbeteren en digitaliseren van (oude) model locomotieven en treinstellen. Daarbij is het erg leuk om "onmogelijkheden" op te lossen. Een aantal voorbeelden van de werkzaamheden voor om de "onmogelijkheden" toch mogelijk te maken, wordt hieronder getoond. Voor alle volledige (om)bouw verslagen, zie de daarop volgende sectie. Piko Hondekoppen Uitdaging: Verlichting in de (door de motor volgestopte) bagage ruimte... De aanwezige Piko Hondenkoppen zijn gedigitaliseerd met ESU LoPi (Motorwagen) en Fx decoder (stuurstand). Stroomafname gemaakt op alle assen en via de aanwezige 3 polige elektrische koppeling is die doorverbonden. Verlichting d.m.v. SMD led's en ledstrip's. Om die netjes (uit het zicht) weg te werken is het interieur grondig verbouwd. Ook zijn de coupé's va schuifdeuren voorzien, de interieurs in de juiste kleuren geschilderd en vele reizigers geplaatst. De cabines zijn voorzien van een geschilderd interieur, maschinist en schakelbare cabine verlichting. De cabine verlichting gaat (geregeld vanuit de decoders) afhankelijk van rijrichting en stoppen van de trein met kleine vertraging aan. De bagage ruimte (waar een flinke motor is geplaatst) is ook verlicht en door gebruik te maken van een "lichtscherm" valt de motor niet meer op. Ook zijn de treinstellen voorzien van de juiste pantografen, lampringen en trekogen uit geëtst metaal. (FRIE). Lees hier (Mat '57) en hier (Mat '54) de complete verbouwingen.
Lima Muizenkop 4 wagenstel Uitdaging: Goed rijdend treinstel maken met volledig interieur, ingerichte cabines, reizigers, machinist en uitgebreide led verlichting... Na het lezen van een ombouw van 3x Lima Mat '46-2 naar 1x Mat '46-4 ben ik daar zelf mee aan de slag gegaan. Eerst was er een 1/2 jaar nodig om de 3 benodigde stellen (liefst enisgzins beschadigd) zo goedkoop mogelijk aan te schaffen. Toen alle onderdelen beschikbaar waren is er uitgebreid met de indeling van de zijwanden gepuzzeld. Om een goed rijdend treinstel te krijgen zijn er met twee motor typen (ModelTorque en Piko Hondekop) op verschillende plaatsen in de onderstellen van de trein proefritten gemaakt. Om een goede indruk van de rijeigenschappen te krijgen is dat met een tijdelijke decoder aan boord gedaan. Na de testen is de motor vervangen door een ModelTorque en -in tegenstelling wat de meesten doen- ingebouwd in de restauratie afdeling in het midden van het treinstel. Omdat er van een 8 polige treinleiding gebruik gemaakt gaat worden, is het treinstel in twee delen van twee vast gemonteerde bakken opgedeeld. Scheiding op de 1e klas en reatauratie. Zes aders lopen direct door via de Jacobs draaistellen, de twee rail aders (rood en zwart) zijn aan de slepers van het Jacobs draaistel gesoldeerd. Met een zelfbouw koppeling en stekker verbinding zijn de twee delen eenvoudig los te nemen. Voor het digitaliseren is een LoPi V5 gebruikt. De vorken voor de oplegging in de Jacobs draaistellen zijn met "hete lijm" op de juiste hoogte gefixeerd zodat alles zonder ontsporen door de bogen komt. Ook dit treinstel is voorzien van een volledig (met correcte indeling) verbouwd en geschilderd interieur, voorzien van 80 geschilderde reizigers. (Geschakelde) verlichting in het interieur, met machinist en stuurtafel ingerichte cabines, "omgekeerde L" front en 2 rode sluitseinen conform het 1 op 1 model. De daken zijn voorzien van metalen leidingen, FRIE vonkhoorns en nieuwe Mastica torpedo ventilatoren. De raamranden zijn "lichtdicht" geschilderd. De koppen zijn van FRIE lampringen en trekogen voorzien. Belijning is met plaklijnen en verf gedaan. En enorme klus en pas na enkele correcties strak. Lees hier de complete verbouwing.
Een omBC2900 van de resten van het Lima Mat '46 viertje Uitdaging: Met weinig onderdelen toch een compleet en rijdend diesel motorrijtuig bouwen... De delen van de Lima muizenkop vier wagenstel roepen om gebruikt te worden. Omdat een DE1 van Artitec buiten mijn budget valt, begon langzaamaan het plan te ontstaan om een omBC te bouwen. Deze heeft immers dezelfde dakvorm als Mat '46. Met nog een restje Mastica en een stukje styreen is het gelukt. De ramen van de koppen van de Mat '46 zijn omgebouwd naar Mat '40 indeling (met een stukje blind vlak. De motorwagen is met een (via FRIE aangeschaft) draaistel, kardan en bodemplaatje gemotoriseerd. Een LoPi V4 MTC decoder zorgt voor digitale aansturing van de verlichting en de motor. Lees hier de complete verbouwing.
Lima HLE 15 Uitdaging: Goed rijdend maken en van het speelgoed achtige uiterlijk ontdoen... Lima HLE 15 is voorzien van ModelTorque motor, ESU V5 LoPi, nieuwe tandwielen, aangepaste assen in het motor draaistel. (1x A/B stroomafname, 1x met ASB's). Een opgeknapt dak met metalen vrijstaande leidingen, isolatoren en Sommerfeldt panto's. Lima's staan vaak "te hoog op de poten", zo ook deze HLE 15... De draaistel zijkanten en kap bevestiging zijn verlaagd, de loc lijkt nu op z'n voorbeeld. Cabines zijn voorzien interieurs met stuurtafels en machinisten. Via "licht kokers" is een "verlichte machine kamer" mogelijk gemaakt. De ramen zijn vervangen door folie en op, in plaats van ingelegd. Lampringen en uitgebreide SMD front /sluit lichten (B) en (NL) beelden maken de kop af. Lees hier de complete verbouwing.
Lima IRM -> VIRM Uitdaging: Verlichting op beneden verdieping en balkons van de motorbak en alle bakken voorzien van volledig interieur, verlichting en reizigers... Lima IRM opknappen en upgrade naar VIRM. Daarbij zijn in de tussenbakken MTE bovenverdiepingen ingebouwd, en in de koppen zelfbouw interieurs. Alle verdiepingen en balkon hebben verlichting gekregen. De panto's zijn verplaatst van de mBkv's naar de ABv3, volgens een RailHobby artikel. Mechanisch is de aandrijving in orde gemaakt door de speling uit de wormwiel bevestiging van de draaistellen te halen. De motorwagen heeft door toepassen van meerdere "lichtschermen" verlichting op de beneden verdieping en op de balkons. (Rond het ballast blok, motor en kardans!). Gedigitaliseerd met LoPi V5 en er is een 8 polige treinleiding toegepast voor schakelen van alle verlichting en doorgifte railspanning. Symoba's zorgen voor de onderlinge koppeling. Doorzichtige "Tower led's" zijn gebruikt voor de sein verlichting. De machinisten zijn in ingerichte, geschilderde en (schakelbaar) verlichte cabines geplaatst. De kappen zijn door schilderen en isolatie tape licht dicht en op kleur gebracht. Er hebben meer dan 100 (geschilderde) reizigers op de bankjes van de volledig ingerichte interieurs plaatsgenomen. Lees hier de complete verbouwing.
Maar ook met goedkope materialen een landschap vormgeven en gebouwen voorzien van interieur of bewegende items aanbregen geeft mij veel voldoening.
Bouw en ombouw beschrijvingen... Hier staan de te downloaden PDF documenten van alle gebouwde en verbouwde zaken, ingedeeld naar catagorie. Electrische Locomotieven |